Afbeelding boven: Soldaten van de 7th Armored division met een 105 mm houwitzer bij Overloon op 5 oktober 1944. Bron: Comité Shermantank Overloon.
De Slag om Overloon
Op 30 september 1944 begon bij Overloon een van de grootste veldslagen op Nederlands grondgebied. Nadat operatie Market Garden was mislukt moest er een andere doorgang naar Duitsland gevonden worden. Bij Overloon waren de Duitse troepen zich aan het hergroeperen om een nieuw en lastig doordringbaar front te creëren. Voor de geallieerden was het zaak om dit front zo snel mogelijk te doorbreken om een doorbraak naar Duitsland te bewerkstelligen.
Prelude
Op 25 september 1944 arriveerden de Britse troepen in Overloon. Zowel de geallieerde als Duitse eenheden namen in de dagen erna stelling bij Overloon. De Duitsers besloten vervolgens om op 27 september 1944 het bevel tot evacueren van de bevolking te geven. In de nacht van 26 op 27 september 1944 waren de eerste geallieerde granaten op Overloon namelijk neergekomen. Het doel van de beschieting was – zoals vaak het geval was – de kerktoren. In de dagen erop volgden kleine schermutselingen met af en toe artilleriebeschietingen. Kort daarna arriveerden ook Amerikaanse troepen op het strijdtoneel bij Overloon. De Amerikaanse 7th Armored Division had te horen gekregen dat de verzet in de Peel bij Overloon slecht georganiseerd was en dat Venlo binnen twee dagen bereikt kon worden.
De Slag om Overloon begint
Om 06.00 uur ’s ochtends op 30 september 1944 werd de aanval op Overloon geopend. Verdeeld in twee gevechtsgroepen begon de veldslag. Gevechtsgroep A rukte op bij het Overloons Vlak terwijl gevechtsgroep B in noordoostelijke richting bij Vortum aanviel. Gevechtsgroep A merkte al snel dat het met het Duitse verzet anders gesteld was dan werd voorgespiegeld. Tegenover hen stond de Duitse 107. Panzerbrigade die met hun 8,8 cm kanonnen de Amerikaanse Sherman tanks wisten tegen te houden. Er werd amper terreinwinst geboekt en een Amerikaanse eenheid liep daarnaast vast in een mijnenveld bij Overloon. Op 1 en 2 oktober 1944 werd de Amerikaanse aanval op Overloon hervat. De Duitse troepen van de 107. Panzerbrigade bleven zich echter kranig weren met zwaar artillerievuur. Met artilleriebeschietingen over en weer bleef de slag om Overloon voortduren.
Hevigheid van de strijd
Hoewel de Britse en Amerikaanse luchtmacht veel ondersteuning gaven door Duitse stellingen aan te vallen bleef het voor Amerikaanse troepen een lastig verhaal. De Duitse Nebelwerfers, 8,8 cm kanonnen en mijnenvelden zorgden ervoor dat aanvallen en tegenaanvallen elkaar dagenlang opvolgden. Op sommige plaatsen hadden Duitse en Amerikaanse eenheden zich ingegraven recht tegenover elkaar op handgranaatworpafstand. 4 oktober 1944 was de dag waarop het hevigst gevochten werd om Overloon. De Duitse troepen van Kampfgruppe Walther deden die dag maar liefst zeven tegenaanvallen. De Amerikaanse generaal Robert W. Hasbrouck wilde gebruik maken van deze chaos om Overloon te omsingelen. Hij had echter geen rekening gehouden met de Luftwaffe Festungs Batallion X en het 8,8 cm kanon die zich bevonden bij kasteel De Hattert. Een groot deel van de Shermantanks raakte hier beschadigd en de steun van Typhoon jachtbommenwerpers werd ingeroepen. Het kasteel bleef door de aanval van de vliegtuigen in puin achter maar voor een succesvol verloop van de Amerikaanse aanval was dit al te laat, hun aanval was al mislukt.
De Britten nemen de leiding over
Vanaf 7 oktober 1944 nam de Britse 3rd Infantry Division versterkt met tankeenheden, artillerie-eenheden en genie compagnieën de frontsector bij Overloon over. Op 12 oktober 1944 werd de aanval om 11.00 uur opnieuw geopend. In totaal vuurden de Britten 100.000 granaten af die dag maar ondanks de hevigheid van de beschieting was het niet gelukt om alle mijnenvelden te detoneren voor opmars van de infanterie. In de bossen bij Overloon hadden de Duitse sluipschutters zich vastgebonden in bomen zodat ze wanneer ze verwond waren door konden blijven vechten. Tevens vuurden ze op hun eigen soldaten wanneer ze probeerden te vluchten. Overloon viel uiteindelijk na twee dagen van hevige man tot man gevechten op 14 oktober 1944. Lichte bommenwerpers wierpen die dag fosforbommen af op de laatste Duitse verdedigingsstelling in de kerk. Overloon was eindelijk bevrijd maar er was nog weinig over van het dorp…
Door Marieke de Klein