De Baedeker Blitz

Eind april 1942, tachtig jaar geleden, werden diverse Engelse steden belaagd door de Luftwaffe. De serie luchtaanvallen wordt ook wel de ‘Baedeker Blitz’ genoemd, waarmee wordt verwezen naar de Duitse toeristenboekjes van de serie Baedeker. De doelen waren, met andere woorden, niet gekozen om militair-strategische redenen maar vanwege hun culturele waarde.

Vanaf 1942 speelden bombardementen een centrale rol in de Britse politieke oorlogsvoering. Bombarderen werd een dreiging én een belofte, en werd geëxploiteerd als thema in de Britse anti-Duitse propaganda. De verspreiding van deze propaganda was afhankelijk van de bereidheid en de operationele capaciteit van Bomber Command. Het doel van de bombardementen en de propaganda was om het moreel van de burgers en de industriearbeiders te vernietigen. Met teksten als ‘Denk bei jeder Bombe dran Diesen Krieg fing Hitler an!’ werd een poging gedaan de luchtoorlog te rechtvaardigen: Hitler was ten slotte de luchtoorlog begonnen.

Represailles

De Baedeker Blitz was een represaille voor de bombardementen op Duitse historische stadscentra. Zo ging het eeuwenoude centrum van de Hanzestad Lübeck in de nacht van 28 op 29 maart 1942 in vlammen op. De volgende maand, in de nacht van 23 op 24 april, was het centrum van Rostock aan de beurt. De Britse RAF bestookte de historische stad met meer dan 100.000 bommen. Een vuurstorm, veroorzaakte door brandbommen, zette het centrum in lichterlaaie. Meer dan 200 inwoners kwamen om het leven, duizenden raakten gewond en tienduizenden werden dakloos.

De bombardementen beangstigden de nazitop: de Britten zouden wel eens hun beoogde doel, het vernietigen van de Duitse moraal, kunnen bereiken. Dit kon de nazitop niet ongestraft laten. Er moesten represailles volgen.

Exeter, Bath, Norwich en York

Met het bombardement in de nacht van 23 op 24 april 1942 was Exeter het eerste slachtoffers. Bij een tweede bombardement op Exeter in de nacht van 25 op 26 april verloren 80 mensen het leven, 55 raakten gewond. Het volgende slachtoffer was Bath. Ook Bath werd twee nachten achter elkaar gebombardeerd (25-27 april 1942). De stad was totaal onvoorbereid op een dergelijke grootschalige luchtaanval. De high-explosive bommen deden veel historische gebouwen in vlammen opgaan.

Op 27 april 1942 volgde Norwich. Hoewel de stad beter op een luchtaanval voorbereid was dan Exeter en Bath, verloren 222 mensen het leven. De eeuwenoude kathedraal en het stadhuis overleefden de luchtaanvallen, maar de historische St. Julian’s Church werd bijna compleet met de grond gelijk gemaakt.

In de nacht van 28 op 29 april werd York bestookt, waarbij 79 inwoners omkwamen en 90 ernstig gewond raakten. Het middeleeuwse gildehuis werd verwoest. Veel huizen werden met de grond gelijk gemaakt of raakten ernstig beschadigd.

Het laatste slachtoffer van de Baedeker Blitz was Canterburry. De stad werd 31 oktober 1942 onder vuur genomen, maar was ook al gebombardeerd op 31 mei, 2 juni en 6 juni 1942. Het totale dodenaantal van de Baedeker Blitz wordt geschat op 1637. Naar schatting 1760 burgers raakten gewond en ruim 50.000 huizen werden verwoest.

–

Bent u een projectontwikkelaar of van een  gemeente en wilt u graag weten wat er zich in uw projectgebied afspeelde tijdens de Tweede Wereldoorlog? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.

Tekst: Merle Lammers MA, Bombs Away B.V.