“Rome, here we come!”
Op 25 mei 1944, vandaag 80 jaar geleden, troffen de US VI Army Corps, die had gevochten bij Anzio, en de US V Army Corps, die had gestreden bij Monte Cassino, elkaar ten oosten van Latina bij de Pontijnse moerassen. De weg naar Rome lag hiermee eindelijk open…
Wat eraan voorafging
Bij de berg Monte Cassino hadden tussen 17 januari en 25 mei 1944 hevige gevechten plaatsgevonden tussen geallieerde en Duitse eenheden (zie voor een uitgebreide beschrijving de blog van 15 maart). Op 25 mei 1944 was de Gustav-linie eindelijk doorbroken en kon er doorgetrokken worden naar Rome. Bij Anzio waren er in diezelfde periode gevechten gaande. De Slag om Anzio was begonnen op 22 januari 1944 met geallieerde amfibische landingen bij de havenstad. Het doel van de operatie was om de Gustav-linie te omtrekken en een aanval op Rome te kunnen bewerkstelligen. De initiële landingen verliepen zonder noemenswaardige tegenstand, afgezien van boordwapenbeschietingen door enkele toestellen van de Duitse Luftwaffe. Tegen middernacht waren 36.000 soldaten en 3.200 voertuigen op de stranden bij Anzio geland. Het vervolg verliep minder gunstig voor de geallieerde troepen. Het Duitse Leger wist namelijk vier maanden lang te voorkomen dat de geallieerden uit het bruggenhoofd bij Anzio braken. Dit lukte pas op 23 mei 1945 met een grote artillerieaanval.
Onderweg naar Rome
Op 25 mei 1944 moest het Duitse Leger zich terugtrekken tot de Caesarlinie, zo’n tien kilometer ten zuiden van Rome. Al snel bleek dat de Duitse troepen deze verdedigingslinie ook niet konden houden. Op 30 mei 1944 viel ook de Caesarlinie. Drie dagen later vroeg de Duitse Feldmarschall Albert Kesselring toestemming om zich terug te trekken uit Rome. Zonder op toestemming te wachten verlieten op 4 juni 1944 Duitse troepen de stad richting het noorden en kwamen de Amerikaanse eenheden vanuit het zuiden Rome binnen. Tegen middernacht staken de Amerikaanse troepen van de V Army Corps de rivier de Tiber over. Tegen het einde van 6 juni 1944 hadden de geallieerde troepen ten noorden van Rome de achtervolging ingezet. In de maanden erop vonden er gevechten plaats bij de Gotenstellung ter hoogte van Florence.
Uitkomst
Het geallieerde Lenteoffensief waarmee de Duitse troepen uit Anzio en Monte Cassino verdreven waren hadden grote verliezen met zich meegebracht. Aan Amerikaanse zijde had men 30.000 man verloren, aan Britse zijde 12.000 en aan Duitse zijde 25.000 man. Rome was de eerste hoofdstad van de Asmogendheden die in geallieerde handen was gevallen. De eerdergenoemde Gotenstellung zou nog tot het voorjaar van 1945 de frontlinie vormen in Italië. Pas in april 1945 werd deze verdedigingslinie doorbroken tijdens het laatste geallieerde offensief van de Tweede Wereldoorlog in Italië. Op 2 mei 1945 gaven de Duitse troepen in Italië zich uiteindelijk over.
Door Marieke de Klein