Zutphen gebombardeerd

Zutphen gebombardeerd

Op 14 oktober 1944 stegen 35 Britse Mitchell en Boston bommenwerpers op van 88, 226 en 342 Squadron. Hun doel was het bombarderen van de Oude IJsselbrug in Zutphen, en samen met een escorte van 58 jachtvliegtuigen zetten ze koers naar Gelderland. Voor het Duitse leger was de Zutphense brug strategisch belangrijk vanwege de bevoorrading en het troepentransport richting Arnhem. Bij de stad aangekomen wierpen de bommenwerpers op een hoogte van zo’n 3,5 kilometer 48 bommen van 1.000 lbs af. Het was 16.00 ’s middags toen de bommen insloegen in het noordwesten van de oude binnenstad van Zutphen.

Rozenstraat en omgeving te Zutphen, 1945

Brand en puin

Toen de rook na het bombardement optrok, werd duidelijk dat de brug wel getroffen maar niet ingestort was. De stad daarentegen was er slecht aan toe en aan de oostelijke oever van de IJssel waren grote branden te zien. Straten als de Stationsweg en de IJsselkade, de Brugstraat, Barlheze en Berkelkade, de Rozengracht en de Waterstraat kregen de volle lading. Meer dan honderd inwoners kwamen om het leven, honderden andere raakten gewond. Tussen het puin zochten mensen naar vermiste familieleden. Uit Deventer, Apeldoorn en Arnhem kwam brandweer aangerukt om de branden te helpen blussen. Een kleine duizend gebouwen waren tijdens het bombardement beschadigd of vernield.

88 Squadron rapporteerde na de missie dat de eerste helft van de bommen aan de oostelijke kant van de brug terechtgekomen was. Ontploffingen van de tweede helft werden in de stad zelf gezien. De brug zou ook geraakt zijn door 226 Squadron, maar zij rapporteerden dat nadat de rook weggetrokken was, de brug niet ingestort bleek te zijn. Een tweede reeks bommen kwam ten zuidoosten van de brug terecht. Het laatste squadron, 342 Squadron, schreef ook hoe de bommen ten zuidoosten van het doelwit neerkwamen en dat er hierbij explosies gezien werden.

Onverwachte ontploffing

Het was niet de eerste keer dat Zutphen opgeschrikt werd door een geallieerd bombardement. Twee weken eerder, op 28 september 1944, bombardeerden geallieerde vliegtuigen een Duitse munitietrein. Hoewel er geen bommen vielen in de stad zelf, ondervond Zutphen wel schade door de ontploffing van de munitietrein die hierop volgde.

Bombs Away heeft in de afgelopen jaren diverse vooronderzoeken uitgevoerd voor een aantal locaties in de gemeente Zuthpen en heeft geassisteerd bij het opstellen van een gemeentelijke CE-bodembelastingkaart.

Bent u een projectontwikkelaar of van een gemeente en wilt u graag weten wat er zich in uw projectgebied afspeelde tijdens de Tweede Wereldoorlog? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.

Foto’s afkomstig van Wikipedia. Tekst: Kimberley Eeftink MA, Bombs Away B.V