Op 3 maart 1945 kwamen ruim 550 bewoners van de Haagse wijk Bezuidenhout om het leven toen 56 Britse bommenwerpers hun doel mistten en 67.000 kilo aan brisantbommen boven de wijk afwierpen.
Vergissingsbombardement op het Bezuidenhout: Informatiechaos
Vroeg in de ochtend van 3 maart 1945 waren 61 Britse bommenwerpers (49 Michells en 12 Bostons) van 2 Group van de 2nd TAF opgestegen vanuit Melsbroek in België. Doelwit die dag was het Haagse Bos, waar onbemande V.2 raketten lagen opgeslagen. De 2nd TAF had echter informatie gekregen die niet juist was. Er bestond namelijk onduidelijkheid over welke wijken rondom het Haagse Bos nog bewoond waren. Enkele Nederlandse vliegers die voor 2 Group vlogen dachten te weten dat het Bezuidenhout nog wel bewoond was. Een vraag hierover aan het hoofdkwartier van 2nd TAF werd doorgespeeld naar Fighter Command, die de vraag weer doorspeelde naar het Ministerie voor Luchtvaart. Daarvandaan werd een antwoord teruggestuurd naar Fighter Command, die het weer doorgaf aan 2nd TAF. Ergens binnen deze cirkel van informatieoverdracht ging iets verkeerd, want 2nd TAF gaf 2 Group de foutieve informatie dat de wijk juist niet bewoond was en dat de aanval door kon gaan. Naast bovenstaande informatiechaos bleek achteraf ook dat één van de Squadrons van 2 Group een verkeerd coördinaat had gekregen, waardoor het richtpunt van dit Squadron midden in het Bezuidenhout kwam te liggen.
Chaos op de grond
Om 09.08 uur arriveerden de eerste bommenwerpers boven Den Haag en losten zij hun bommen. Naast de ruim 550 doden onder de burgerbevolking vielen er ruim 250 zwaargewonden en raakten duizenden mensen dakloos. In het Bezuidenhout woonden op het moment van de aanval ook veel onderduikers en mensen die na het bombardement op Rotterdam naar Den Haag waren verhuisd. Veel van deze mensen stonden niet ingeschreven in de wijk, waardoor het dodenaantal moeilijk vast te stellen was. Door het bombardement raakte het waterleidingnet van Den Haag beschadigd, waardoor de brandweer veel minder water dan nodig ter beschikking had. Bovendien had de brandweer serieuze personeelstekorten door de Arbeitseinsatz en doordat veel materiaal door Duitse troepen was geconfisqueerd.
Reacties
De Nederlandse autoriteiten waren geschokt door dit mislukte bombardement en probeerden antwoord te krijgen op de vraag hoe het zo fout had kunnen gaan. De 2nd TAF was hier niet van onder de indruk en gaf de schuld aan de windrichting die verkeerd zou hebben gestaan. Ook vonden zij dat de Nederlandse autoriteiten al lang wisten dat het Haagse Bos een doelwit was, en dat ze daar nooit wat van gezegd hadden.
Jaarlijks wordt rond 3 maart nog altijd een herdenking gehouden. Er zijn twee monumenten die aan deze ramp herinneren. Het monument van Juliana van Stolberg stond er al voor het bombardement, maar omdat het één van de weinige dingen in het Bezuidenhout was dat nog overeind stond kreeg het de functie van monument voor dit bombardement. Aan de Schenkkade staat daarnaast het monument ‘Menselijke vergissing’ dat herinnert aan 3 maart 1945.
Door Lisette van Wingerden