CE Bodembelastingkaart Venlo online
Venlo, de bruisende stad aan de Maas in het noorden van Limburg, kent een lange geschiedenis en daarmee veel verborgen en verrassende kanten. De gemeente Venlo wil bij bouw- en infrastructurele projecten echter niet voor verrassingen komen te staan met betrekking tot Conventionele Explosieven (CE) uit de Tweede Wereldoorlog. Daarom heeft de gemeente een historisch vooronderzoek laten uitvoeren naar CE uit de Tweede Wereldoorlog in of op de (water)bodem van de huidige gemeente Venlo. Bombs Away heeft dit onderzoek uitgevoerd en de CE Bodembelastingkaart (Risicokaart explosieven) opgesteld. Recent heeft de gemeente de resultaten van de CE Bodembelastingkaart op haar website gepubliceerd. Op deze kaart staat aangegeven welke gebieden wel en welke gebieden niet verdacht zijn op de mogelijke aanwezigheid van CE in of op de (water)bodem.
Gevechten mei 1940
Venlo ligt tegen de Duitse grens en kreeg op 10 mei 1940 direct met gevechten te maken. Nadat Duitse eenheden de aangelegde Nederlandse verdedigingshindernissen, zoals omgezaagde grote bomen en prikkeldraad- en aspergeversperringen, waren gepasseerd, kwamen ze aan bij de Maaslinie. De Maasbruggen waren opgeblazen en de Nederlandse troepen zaten in de betonnen kazematten en stalen geschutkoepels op de westelijke oever van de Maas. Nederlandse troepen schoten met mitrailleurs, pantserafweergeschut, 8 Staal en 4,7 cm geschut. De Duitse troepen belaagden de Maaslinie met mitrailleur- en artillerievuur. Het zwaartepunt van de Duitse aanval lag bij de Maasbruggen en ten noorden ervan. Deze heftige gevechten richtten aan de stad behoorlijke schade aan. De kiosk aan de Brugstraat kreeg het bijvoorbeeld zwaar te verduren op 10 mei, zoals te zien is op onderstaande foto. De kans is groot dat door deze intensieve grondgevechten diverse CE zijn achtergebleven in of op de Venlose (water)bodem.
Bombardementen
In aanloop naar de bevrijding van Venlo, wat op 3 maart 1945 definitief gelukte, wilden de geallieerde eenheden de bevoorrading van de Duitse troepen aan het front verstoren. Hiertoe voerde de geallieerde luchtmacht bombardementen uit op belangrijke infrastructuur in heel Nederland, waaronder ook de Maasbruggen bij Venlo. Op 13 oktober 1944 vond het eerste zware bombardement op de Maasbruggen plaats. Er zouden er nog twaalf volgen. Ondanks een aantal voltreffers lukte het niet om de brug volledig te vernielen. Uiteindelijk bliezen terugtrekkende Duitse troepen op 25 november 1944 alsnog de brug op, om de oprukkende geallieerde legers bij de Maas op te houden. De bombardementen hadden echter flinke schade aangericht aan Venlo’s historische binnenstad. Rondom de Maasbrug op de omslagfoto zijn op 3 februari 1945, de dag waarop de luchtfoto werd genomen, nog goed kraters zichtbaar op de oevers van de Maas, op het spooremplacement en in de stad.
Gevaar?
Op de CE Bodembelastingkaart van de gemeente Venlo is met verschillende kleuren aangegeven waar mogelijk nog explosieven in of op de (water)bodem liggen als gevolg van de grondgevechten, bombardementen en andere oorlogshandelingen in de periode 1940-1945. In de rode gebieden is de kans op het aantreffen van explosieven in of op de (water)bodem het hoogst. In de oranje en gele gebieden is er een (verhoogde) kans op het aantreffen van CE. De niet gekleurde gebieden zijn niet verdacht. Dit betekent dat Bombs Away in de geraadpleegde historische bronnen geen aanwijzingen heeft gevonden dat er in het gebied oorlogshandelingen hebben plaatsgevonden waardoor CE in of op de (water)bodem achtergebleven zouden kunnen zijn.
Een vergelijkbare kaart wordt momenteel opgesteld voor de Gemeente Eindhoven. Neem gerust contact met ons op als u geïnteresseerd bent in onze werkzaamheden en diensten.
Foto’s: Bedrijfsarchief Bombs Away B.V. (Foto van schade aan de kiosk via het Gemeentearchief Venlo)
Tekst: Leoniek Vrielink MA, historicus Bombs Away B.V.