Op 6 november 2018 publiceerde Grond/Weg/Waterbouw, platform over civiele techniek en infrastructuur, onderstaand artikel namens ons op hun website.
Klimaatinvloeden op de explosievenopsporing
Het is waarschijnlijk niet het eerste waar je aan denkt, maar het klimaat had afgelopen zomer toch echt invloed op het werkveld explosievenopsporing. Terwijl het buiten inmiddels volop herfst is, denken we terug aan de lange hete zomer van 2018. De hitte legde sporen en munitie uit de Tweede Wereldoorlog bloot. Dit bracht de explosievenopsporing in Lent in een stroomversnelling.
Historisch Vooronderzoek
Reeds eerder was het Fort Beneden Lent in Nijmegen onderdeel van één van Bombs Away’s historische vooronderzoeken naar conventionele explosieven (CE) uit de Tweede Wereldoorlog. Het fort bleek ten tijde van de bevrijding onderdeel te zijn geweest van de Duitse stellingen ten noorden van de Waal. Tot aan de Waaloversteek van de geallieerde parachutisten op 20 september 1944 hebben in de omgeving van het fort hevige gevechten plaatsgevonden, waarbij ook het fort werd getroffen. De terugtrekkende Duitse troepen, die zich in het fort bevonden, hebben voor vertrek CE gedumpt in de fortgracht. Het fort werd in het vooronderzoek verdacht verklaard op de aanwezigheid van verschoten geschutmunitie en gedumpte munitie in de (water)bodem. Voor de fortgracht werd geadviseerd om over te gaan op opsporing van de gedumpte CE door te baggeren en beveiligd te zeven of door de gracht droog te leggen en detectie uit te voeren.
Vervolgstappen in de explosievenopsporing
Door de extreme droogte van afgelopen zomer stond er na verloop van tijd geen water meer in de gracht aan de Oosterhoutsedijk. Gevolg was dat de daar aanwezige granaten “boven water” kwamen te liggen. De anti-kraakbewoners in het fort moesten het fort verlaten en het gebied is uit voorzorg afgezet. De gemeente was al van plan om het terrein schoon te maken voordat begonnen zou worden aan de toekomstige nieuwbouwwijk de Waalsprong, waar het fort middenin komt te liggen. Door de droogte moest de Explosieven Opruimingsdienst Defensie eerder naar het fort komen om de explosieven te ruimen dan voorzien.
Toevalstreffers?
Niet alleen in Lent legde de droogte sporen uit het verleden bloot. Op de oostelijke oever van de IJssel, ten noorden van de Westervoortsebrug bij Arnhem, werd een zigzagstructuur waargenomen in het verdroogde gras. Dit bleken crop marks van Duitse loopgraven te zijn. Deze loopgraven werden aan het einde van de Tweede Wereldoorlog uitgegraven. Sindsdien is de bodem aldaar blijkbaar niet geroerd. Hierdoor is de structuur in het landschap intact gebleven.
Tekst: Leoniek Vrielink MA, historicus Bombs Away B.V.
Beeld: Bedrijfsarchief Bombs Away B.V.
Met dank aan Omroep Gelderland, die deze twee artikelen publiceerde.